شکر و سپاس از نعمت های بیشمار خداوند
(لایَمْلِکُونَ لَکُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوا عِنْدَ اللَّهِ الرِّزْق) (عنکبوت/17)«مالک هیچ رزقی شما نیستید، روزی را شما نزد خدا بطلبید.»(کُلُوا وَاشْرَبُوا مِنْ رِزْقِ اللَّه) (بقره/60)«از روزی‌های الهی بخورید و بیاشامید.»(وَلِلَّهِ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا) (مائده/18؛ ص/10؛ شوری/49؛ مائده/27 ،40 ؛ توبه/116)«حکومت زمین و آسمان‌ها و هر چه در میان آنهاست از آنِ اوست.»
از آیات فوق فهمیده می‌شود رزق موجودات از جانب خدا بوده و مالک حقیقی همه موجودات اوست. اگرچه براساس آیات متعددی از قرآن رازق خداست و مالکیت از آن اوست، ولی از اصول مسلم قرآنی و سنت الهی این است که خداوند وعده داده اگر بشر به آنچه از نعمتی که در اختیارش گذاشته شده است سپاسگزار باشد، آن را افزایش دهد.فرمود: ( لَئِن شَکَرْتُمْ لأزِیدَنَّکُمْ وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِید) (ابراهیم /7)«اگر شکرگزاری کنید (نعمت خود را) شما خواهم افزود، و اگر ناسپاسی کنید، مجازاتم شدید است.»
به تعبیر استاد مطهری:«اگر بشر در مقابل نعمت‌ها و انعام‌های الهی حالت سپاسگزاری و حق‌شناسی و قدردانی داشته باشد، سنت الهی بر این است که آن نعمت‌ها و انعام‌ها را افزایش دهد و اگر به جای آنکه عکس‌العمل سپاسگزارانه داشته باشد، قدرشناس و حق شناس آن نعمت‌ها باشد، کفران و ناسپاسی و قدرناشناسی و حق ناشناسی کند، نه تنها موجب زوال آن نعمت است، بلکه موجب پیدایش یک نقمت هم به جای آن است.» (مطهری، آشنایی با قرآن، 5/215)
از آیه مذکور استفاده می‌شود یکی از مهارت‌های رفتاری بر تحمل فقر مالی فردی، شکر و سپاس به آنچه خداوند در اختیار آدمی نهاده است می‌باشد، چه آنکه اولاً وعده امیدواری به افزایش نعمت از جانب رازق واقعی به بشر داده شده است و روشن است که امیدواری به افزایش نعمت توان آدمی را در تحمل فقر مادی تقویت می‌کند. به همین خاطر امام صادق(ع)فرمود:
«و الشُّکْرُ زیادهٌ فِی النِّعَم و امانٌ مِنَ الْفَقْرِ». (حرّانی، /366)«شکر افزایش دهنده نعمت و امان از فقر است.»و ثانیاً آن کسی که شاکر به نعمت موجود است، آنچه را که در اختیار دارد زیاد می‌شمارد. و پرواضح است که زیاد شمردن آنچه در دست آدمی است، خود عامل مهمی بر تحمل فقر مالی می‌باشد، چرا که انسان مؤمن آنچه راکه در دست دارد بخششی از سوی خدا می‌داند.
امام باقر(ع)فرمود: «اِسْتَکْثِرْ لِنفْسِکَ من اللهِ قَلیلَ الرِّزْقِ تَخلُّصاً الی الشُّکْرِ». (محمدی ری‌شهری،/302)«اندک روزی خود را که خدا به تو داده، برای خود، فراوان شمار تا بدین وسیله شکرش را گذارده باشی.»
